Page 7 - Gazeta AFP
P. 7
E premte, 12 janar 2018 477
SHËNDETI
Në fazën e parë të saj, bëhet
diagnostikimi i problemeve
koro-nare, bllokimi i enëve të
gjakut që ushqejnë zemrën
dhe, nëse problemet mund të
trajtohen sipas kritereve
përcaktuara, kalohet në fazën
ndërhyrëse. Por si duhet të
kryhet ky lloj diagnostikimi?
Cilët janë pacientët që e kanë
të nevojshëm? Mjeku, Taulant
Gishto, tregon të gjitha kë-
shillat që duhet të ndjekë një
pacient kardiak, para se të
kry-ejë koronarografinë
Sonila Isaku
oronarografia është një
procedurë diagnostikuese
invazive, e cila shërben
Kpër të zbuluar praninë ose
jo të sëmundjes së arterieve koronare. Çfarë është koronarografia
Në gjitha rastet, kur në bazë të anke-
save dhe rezultateve të ekzaminimeve
jo-invazive (EKG, ECHO e zemrës dhe
prova ushtrimore), dyshohet prania e
sëmundjes së arterieve koronare, dhe përse shërben ajo
atëherë duhet që pacienti t'i nënsh-
trohet koronarografisë. Po ashtu, në
rastet kur pacienti po përjeton një
infarkt akut të miokardit, korona- uljen drastike të humbjes së jetës së Këshilla para dhe pas
rografia është ekzaminimi i zgjedhur pacientit në fazën akute. koronarografisë
për lokalizimin e bllokimit apo ngushti- Hapat që duhen ndjekur Këshillat rutinë të pacientëve, përpara
mit të arteries koronare, që më pas Në rast se pacienti stentohet procedurës së koronarografisë, lidhen
trajtohet me procedurat e duhura (zgjerohet ena e gjakut) me sukses, me holluesit (medikamentet) që
revaskularizuese. Por si duhet të kry- ndiqet si protokoll vlerësimi i pacientit përdoren përpara procedurës. Pacientit
het ky lloj diagnostikimi dhe cilët janë 4 herë brenda vitit të parë, pas i rekomandohet të jetë i pangrënë, atë
pacientët që e kanë të nevojshme? procedurës, që përkthehet në muajin ditë që kryen procedurën. Mjekët e
Mjeku, Taulant Gishto, tregon të gjitha e parë, të tretë, të gjashtë dhe të përgatisin pacientin me ekzaminimet
këshillat që duhet të ndjekë një pacient dymbëdhjetë pas procedurës. Nëse standarde, ku përfshihet gjak komplet,
kardiak, para se të kryejë korona- pacienti shfaq shqetësime, ai duhet t'i bilanc biokimik, EKG, eko kardiake,
rografinë paraqesë ato, në çdo moment, te grafi pulmoni. Pas procedurës,
Koronarografia mjeku kurues. Pacientët që kryejnë pacientëve u rekomandohet marrja e
Koronarografia është një procedurë koronarografinë, kontrolle të herëpa- 1.5-2 litra ujë në 2 orët e para, që të
diagnostikuese dhe intervencionuese revaskularizimi i enës së mbyllur, ngushtimit, i rikthen këta pacientë në shershme, duhet të kryejnë edhe kemi sa më pak ndërlikime nga lënda
apo ndërhyrëse (PCI). Në fazën e parë, nëpërmjet procedurës së PCI, është një përditshmëri të pakufizuar. Përfitimi pranë mjekut të familjes e, më pas, e kontrastit e përdorur. Nëse shkon
bëhet diagnostikimi i problemeve jetëshpëtues në shumicën e rasteve. i pacientëve që po kalojnë një infarkt bazuar në sistemin e referimit, tek me sukses dhe pacienti s’ka kaluar
koronare (bllokimi i enëve të gjakut që Çfarë përfiton pacienti akut miokardi, është i jashtë- kardiologu i poliklinikës apo rrethit ku një infarkt akut, mund të dalë nga
ushqejnë zemrën). Nëse problemet Përfitimi i pacientëve me anginë të zakonshëm, pasi sa më shpejt të futet banojnë. Rastet e vështira lidhen me spitali pas 48-orëve. Nëse është
mund të trajtohen sipas kritereve të paqëndrueshme, lidhet me faktin që pacienti në sallën e hemodinamikës, ndihmën e pacientëve që janë në fazën stentuar, duhet të presim ditëqëndri-
përcaktuara, kalohet në fazën ndër- këtyre pacientëve nëpërmjet PCI apo sa më shpejt të hapet ena përgje- e infarktit akut të miokardit. Kjo pasi, min sipas protokollit. Pas daljes nga
hyrëse. Rreziqet e koronarografisë, ndërhyrjes me stente, mund t'u gjëse, aq më shumë ind muskulor shpeshherë, këta pacientë shfaqen në spitali, me mjekimet që u shënohen
janë nga risqet që mund të lidhen me parandalohet një infarkt i mundshëm ruhet pa u dëmtuar dhe aq më pak gjendje të dekopesuar e shoqëruar me në fletëdalje, pacientët duhet të
ndërlikimet lokale si hematoma apo nga ngushtimi kritik i enëve koronare. invalidizohet pacienti, pasi ka kaluar gjendje shoku kardiogjen, një situatë drejtohen te mjeku i familjes, për të
disekimi i arteries femorale (çarje e Përfitim i drejtpërdrejtë lidhet dhe me fazën akute të infarktit. Duhet për- jete kërcënuese, ku zemra ka humbur kryer procedurat e marrjes së
murit të aortës); ndërlikimet që mund cilësinë e jetës, ku largimi i dhimbjes mendur këtu, edhe rëndësia e pazë- funksionin pompë, si rrjedhojë e medikamenteve me rimbursim, kur ka
të lidhen me lëndën e kontrastit që së gjoksit, si rrjedhojë e hapjes së vendësueshme e kësaj procedure, në infarktit. nevojë.
përdoret në ekzaminim, deri tek ndë-
rlikimet më problematike si disekimi i
arterieve koronare, tromboza brenda KËSHILLA Koronarografi
stentit, deri në humbjen e jetës.
Ku rekomandohet
Ky ekzaminim rekomandohet në • Këshillat rutinë të pacientëve, lidhen • Nëse procedura është e sukse-
pacientët ku dyshohet ngushtimi i me holluesit (medikamentet) që sshme dhe pacienti s’ka kaluar infarkt
arterieve koronare, nëpërmjet infor- përdoren, para procedurës së koro- akut miokardi, mund të dalë nga
macioneve që vijnë nga ankesat e
pacientit; nga ndryshimet në elektroka- narografisë. Pacienti duhet të jetë i spitali pas 48-orëve. Në të kundërt,
rdiogramë; në ekokardiogramë; nga të pangrënë, ditën që kryen procedurën. nëse është stentuar, një pa-cient që
dhënat indirekte që marrim nga prova • Mjekët e përgatisin pacientin me ka kaluar infarkt, duhet të presim
ushtrimore apo të dhënat imazherike ekzaminimet standarde ku përfshihet ditëqëndrimin sipas protokollit, në
që vijnë nga angio-CT koronar. Pava-
rësisht dyshimeve që vijnë nga gjak komplet, bilanc biokimik, EKG, këta pacientë.
ekzaminimet e mësipërme, për për- eko kardiake, grafi pulmoni. • Pas daljes nga spitali, me mjekimet
caktimin e saktë të problemeve • Pas procedurës, pacientëve u reko- që u shënohen në fletëdalje, pacientët
koronare, shërben koronarografia. mandohet marrja e 1.5 deri në 2 litra duhet të drejtohen pranë mjekut të
Ndërsa rastet kur koronarografia është
fortësisht e indikuar, janë rastet me ujë në 2 orët e para, në mënyrë që të familjes, për të kryer procedurat e
infarkt akut miokardi të 12-orëve të kemi sa më pak ndërlikime nga lënda e marrjes së medikamenteve me
para nga fillimi i dhimbjes, ku kontrastit e përdorur. rimbursim, kur kanë nevojë.
CYAN MAGENTA YELLOW BLACK