Page 7 - Gazeta AFP
P. 7

E premte, 12 janar 2018                                                                                                                      477
                                                                             SHËNDETI



        Në fazën e parë të saj, bëhet
        diagnostikimi i problemeve
       koro-nare, bllokimi i enëve të
        gjakut që ushqejnë zemrën
       dhe, nëse problemet mund të
          trajtohen sipas kritereve
       përcaktuara, kalohet në fazën
         ndërhyrëse. Por si duhet të
        kryhet ky lloj diagnostikimi?
       Cilët janë pacientët që e kanë
       të nevojshëm? Mjeku, Taulant
         Gishto, tregon të gjitha kë-
        shillat që duhet të ndjekë një
         pacient kardiak, para se të
          kry-ejë koronarografinë


               Sonila Isaku



              oronarografia është një
               procedurë diagnostikuese
               invazive, e cila shërben
      Kpër të zbuluar praninë ose
      jo të sëmundjes së arterieve koronare.  Çfarë është koronarografia
      Në gjitha rastet, kur në bazë të anke-
      save dhe rezultateve të ekzaminimeve
      jo-invazive (EKG, ECHO e zemrës dhe
      prova ushtrimore), dyshohet prania e
      sëmundjes së arterieve koronare,  dhe përse shërben ajo
      atëherë duhet që pacienti t'i nënsh-
      trohet koronarografisë. Po ashtu, në
      rastet kur pacienti po përjeton një
      infarkt akut të miokardit, korona-                                                              uljen drastike të humbjes së jetës së  Këshilla para dhe pas
      rografia është ekzaminimi i zgjedhur                                                            pacientit në fazën akute.                koronarografisë
      për lokalizimin e bllokimit apo ngushti-                                                           Hapat që duhen ndjekur        Këshillat rutinë të pacientëve, përpara
      mit të arteries koronare, që më pas                                                                Në rast se pacienti stentohet  procedurës së koronarografisë, lidhen
      trajtohet me procedurat e duhura                                                                (zgjerohet ena e gjakut) me sukses,  me holluesit (medikamentet) që
      revaskularizuese. Por si duhet të kry-                                                          ndiqet si protokoll vlerësimi i pacientit  përdoren përpara procedurës. Pacientit
      het ky lloj diagnostikimi dhe cilët janë                                                        4 herë brenda vitit të parë, pas  i rekomandohet të jetë i pangrënë, atë
      pacientët që e kanë të nevojshme?                                                               procedurës, që përkthehet në muajin  ditë që kryen procedurën. Mjekët e
      Mjeku, Taulant Gishto, tregon të gjitha                                                         e parë, të tretë, të gjashtë dhe të  përgatisin pacientin me ekzaminimet
      këshillat që duhet të ndjekë një pacient                                                        dymbëdhjetë pas procedurës. Nëse  standarde, ku përfshihet gjak komplet,
      kardiak, para se të kryejë korona-                                                              pacienti shfaq shqetësime, ai duhet t'i  bilanc biokimik, EKG, eko kardiake,
      rografinë                                                                                       paraqesë ato, në çdo moment, te  grafi pulmoni. Pas procedurës,
              Koronarografia                                                                          mjeku kurues. Pacientët që kryejnë  pacientëve u rekomandohet marrja e
         Koronarografia është një procedurë                                                           koronarografinë, kontrolle të herëpa-  1.5-2 litra ujë në 2 orët e para, që të
      diagnostikuese dhe intervencionuese  revaskularizimi i enës së mbyllur,  ngushtimit, i rikthen këta pacientë në  shershme, duhet të kryejnë edhe  kemi sa më pak ndërlikime nga lënda
      apo ndërhyrëse (PCI). Në fazën e parë,  nëpërmjet procedurës së PCI, është  një përditshmëri të pakufizuar. Përfitimi  pranë mjekut të familjes e, më pas,  e kontrastit e përdorur. Nëse shkon
      bëhet diagnostikimi i problemeve  jetëshpëtues në shumicën e rasteve.  i pacientëve që po kalojnë një infarkt  bazuar në sistemin e referimit, tek  me sukses dhe pacienti s’ka kaluar
      koronare (bllokimi i enëve të gjakut që  Çfarë përfiton pacienti  akut miokardi, është i jashtë-  kardiologu i poliklinikës apo rrethit ku  një infarkt akut, mund të dalë nga
      ushqejnë zemrën). Nëse problemet   Përfitimi i pacientëve me anginë të  zakonshëm, pasi sa më shpejt të futet  banojnë. Rastet e vështira lidhen me  spitali pas 48-orëve. Nëse është
      mund të trajtohen sipas kritereve të  paqëndrueshme, lidhet me faktin që  pacienti në sallën e hemodinamikës,  ndihmën e pacientëve që janë në fazën  stentuar, duhet të presim ditëqëndri-
      përcaktuara, kalohet në fazën ndër-  këtyre pacientëve nëpërmjet PCI apo  sa më shpejt të hapet ena përgje-  e infarktit akut të miokardit. Kjo pasi,  min sipas protokollit. Pas daljes nga
      hyrëse. Rreziqet e koronarografisë,  ndërhyrjes me stente, mund t'u  gjëse, aq më shumë ind muskulor  shpeshherë, këta pacientë shfaqen në  spitali, me mjekimet që u shënohen
      janë nga risqet që mund të lidhen me  parandalohet një infarkt i mundshëm  ruhet pa u dëmtuar dhe aq më pak  gjendje të dekopesuar e shoqëruar me  në fletëdalje, pacientët duhet të
      ndërlikimet lokale si hematoma apo  nga ngushtimi kritik i enëve koronare.  invalidizohet pacienti, pasi ka kaluar  gjendje shoku kardiogjen, një situatë  drejtohen te mjeku i familjes, për të
      disekimi i arteries femorale (çarje e  Përfitim i drejtpërdrejtë lidhet dhe me  fazën akute të infarktit. Duhet për-  jete kërcënuese, ku zemra ka humbur  kryer procedurat e marrjes së
      murit të aortës); ndërlikimet që mund  cilësinë e jetës, ku largimi i dhimbjes  mendur këtu, edhe rëndësia e pazë-  funksionin pompë, si rrjedhojë e  medikamenteve me rimbursim, kur ka
      të lidhen me lëndën e kontrastit që  së gjoksit, si rrjedhojë e hapjes së  vendësueshme e kësaj procedure, në  infarktit.        nevojë.
      përdoret në ekzaminim, deri tek ndë-
      rlikimet më problematike si disekimi i
      arterieve koronare, tromboza brenda                   KËSHILLA                                         Koronarografi
      stentit, deri në humbjen e jetës.
             Ku rekomandohet
         Ky ekzaminim rekomandohet në  • Këshillat rutinë të pacientëve, lidhen •  Nëse procedura është e sukse-
      pacientët ku dyshohet ngushtimi i  me holluesit (medikamentet) që    sshme dhe pacienti s’ka kaluar infarkt
      arterieve koronare, nëpërmjet infor-  përdoren, para procedurës së koro-  akut miokardi, mund të dalë nga
      macioneve që vijnë nga ankesat e
      pacientit; nga ndryshimet në elektroka-  narografisë. Pacienti duhet të jetë i  spitali pas 48-orëve. Në të kundërt,
      rdiogramë; në ekokardiogramë; nga të  pangrënë, ditën që kryen procedurën.  nëse është stentuar, një pa-cient që
      dhënat indirekte që marrim nga prova • Mjekët e përgatisin pacientin me  ka kaluar infarkt, duhet të presim
      ushtrimore apo të dhënat imazherike  ekzaminimet standarde ku përfshihet  ditëqëndrimin sipas protokollit, në
      që vijnë nga angio-CT koronar. Pava-
      rësisht dyshimeve që vijnë nga   gjak komplet, bilanc biokimik, EKG,  këta pacientë.
      ekzaminimet e mësipërme, për për-  eko kardiake, grafi pulmoni.      • Pas daljes nga spitali, me mjekimet
      caktimin e saktë të problemeve • Pas procedurës, pacientëve u reko-  që u shënohen në fletëdalje, pacientët
      koronare, shërben koronarografia.  mandohet marrja e 1.5 deri në 2 litra  duhet të drejtohen pranë mjekut të
      Ndërsa rastet kur koronarografia është
      fortësisht e indikuar, janë rastet me  ujë në 2 orët e para, në mënyrë që të  familjes, për të kryer procedurat e
      infarkt akut miokardi të 12-orëve të  kemi sa më pak ndërlikime nga lënda e  marrjes së medikamenteve me
      para nga fillimi i dhimbjes, ku  kontrastit e përdorur.              rimbursim, kur kanë nevojë.

                                                                                        CYAN     MAGENTA     YELLOW    BLACK
   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11   12